Vị trí: Dài 518 mét, đi từ phố Hàng Than đến phố Châu Long. 

So vào bản đồ Hà Nội 1831 và cả bản đồ Hà Nội 1873 thì phố Phạm Hồng Thái nằm gọn trong lòng hồ Mã Cảnh, một cái hồ thông với hồ Trúc Bạch và chạy lan tới sát phố Hàng Than. Tới đầu thế kỷ XX, hồ này vẫn còn, tuy có cạn đi chút ít. Đến khoảng năm 1918-1919 thực dân mới cho lấp để mở -phố, (hồ Mã Cảnh có tên nôm là Cổ Ngựa, tên gọi theo hình thể của nó).

Thời Pháp thuộc, đây là phố Ê-min Nô-li (rue Emile Nolly). Tên hiện nay được đặt từ sau Cách mạng tháng 8-1945. 

Tiểu sử nhân vật: Phạm Hồng Thái (1884-1924) tên thật là Phạm Thành Tích, quê làng Do Nha, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Năm 1916, ông học trường kỹ nghệ Hải Phòng. Năm 1919, sau khi tốt nghiệp ông về làm công nhân ở các nhà máy tại Vinh.

Tháng 1-1924, ông cùng Lê Hồng Phong dời quê hương đi tìm đường cứu nước. Hai người sang Quảng Châu (Trung Quốc), được kết nạp vào Tâm Tâm Xã là một tổ chức nhằm tập hợp những thanh niên Việt Nam yêu nước, mưu việc đánh Pháp giành độc lập. Tháng 6, nhân toàn quyền Đông Dương là Méc- Lanh (Merlin) sang Nhật trở về có ghé lại Quảng Châu, Tâm Tâm Xã chủ trương giết tên trùm thực dân này để gây tiếng vang cho phong trào cách mạng Việt Nam. Người được giao nhiệm vụ đó là Phạm Hồng Thái. Tối hôm 19-6-1924, biết Méc-lanh sẽ tới dự tiệc ở khách sạn Vich-to-ri-a (Victoria) tại Sa Diện, Phạm Hồng Thái cải trang là phóng viên nhiếp ảnh đi thẳng vào khách sạn này. Ông đã ném bom vào giữa bàn tiệc, nhưng chỉ có một số tên tùy tùng bị chết, còn Méc-lanh thì bị thương nhẹ. Sau khi hành động, Phạm Hồng Thái chạy ra bờ sông Châu Giang. Bị bọn lính Pháp đuổi gấp, ông nhảy xuống sông và hy sinh. Sau đó di hài ông được đem chôn ở núi Hoàng Hoa Cương (thành phố Quảng Châu) bên cạnh mộ của 72 liệt sĩ Trung Quốc đã hy sinh trong cuộc cách mạng Tân Hợi (1911).

Nguồn: Phố và Đường Hà Nội – Nguyễn Vinh Phúc.