Vị trí và Lịch sử: Dài 396 mét, đi từ đường Yên Phụ đến phố Phan Đình Phùng. Đây nguyên là địa phận các thôn Thạch Khối (Thượng), Hòe Nhai (sau đổi là Giai Cảnh) và Yên Thành, tất cả đều thuộc tổng Yên Thành, huyện Vĩnh Thuận cũ. 

Sở dĩ có tên là Hòe Nhai vì tương truyền rằng đời Lý (1010-1225) có lệ quy định các triều thần mỗi người phải trồng một cây hòe trên con đường từ hoàng thành ra tới bến Đông, do đó mà thành tên Hòe Nhai, tức là "đường cây hòe". Từ tên một con đường, Hòe Nhai được lấy làm tên thôn; và chùa Hồng Phúc ở tại thôn này cũng được gọi là chùa Hòe Nhai (xem mục Hàng Than). 

Thời Pháp thuộc, đây là hai đường phố khác nhau: từ đường Yên Phụ đến phố Hàng Than là đường 34 (voie 34), và từ phố Hàng Than đến phố Phan Đình Phùng là phố bệnh viện Trung Quốc (rue de I'Hôpital chinois) mà dân chúng quen gọi là phố Nhà Thương Khách vì ở đây có một bệnh viện do Hoa kiều lập nên.

Sau Cách mạng, ta đã đổi "đường 34" ra là phố Hòe Nhai, còn phố bệnh viện Trung Quốc thì dùng cái tên dân chúng quen gọi là phố Nhà Thương Khách. 

Tới năm 1964, ta đã nhập hai phố lại làm một, gọi chung là phố Hòe Nhai cho hợp với truyền thuyết "đường cây hòe" từ cửa thành Thăng Long ra bờ sông Hồng.

Đối với lịch sử cách mạng Thủ đô, phố này có ngôi nhà đáng nhớ: trong thời kỳ Đảng mới thành lập, căn gác nhà số 4 (phố Nhà Thương Khách) đã từng là cơ quan tuyên truyền của Trung ương Đảng, là nơi biên tập các báo "Lao khổ" và "Tin tranh đấu" phát hành bí mật lúc bấy giờ.

Nguồn: Phố và Đường Hà Nội – Nguyễn Vinh Phúc.